پیشواى یازدهم پس از حدود 28 سال بندگى خدا و شش سال تلاش و مبارزه در مسند امامت،

 سرانجام در اوایل ماه ربیع الاوّل، سال 260 در بستر بیمارى افتاد

و در روز جمعه هشتم همان ماه به دیدار پروردگارش شتافت.
عبیداللّه بن خاقان، از سردمداران نظام حکومتى عباسیان،

 به محض آگاهى از بیمارى امام (ع) توسط جعفر بن على، برادر آن حضرت،

 نزد معتمد، خلیفه عباسى رفت و در حالى که پنج تن از جاسوسان خلیفه همراه او بودند،

 بسرعت بازگشت و به آنان دستور داد که در خانه امام (ع) باشند و اخبار و مسائل آنجا را گزارش کنند.
وى چند نفر دیگر را نیز به عنوان پزشک مأمور کرد که روزى دو بار به امام سربزنند

و چون خبر رسید حال امام رو به وخامت است، دستور داد پزشکان نیز تمام وقت ملازم خانه امام (ع) باشند.
وى در اقدام سوّم، از قاضى القضاة خواست ده نفر از نیروهاى مورد اعتماد خود را بر امام بگمارد

 و آنان شبانه روز در منزل امام باشند.

دستگاه خلافت عباسى از این اقدام حساب شده خود، دو هدف مهم داشت:
نخست، کنترل دقیق اوضاع داخلى منزل امام و کسب اطلاع از جانشین آن حضرت و دستگیرى وى.
هدف مهم دیگر، سرپوش گذاشتن روى جنایتى که نسبت به آن حضرت مرتکب شده و او را مسموم کرده بود.
عبیداللّه به دستور معتمد، چند جاسوس با عنوان پزشک را به منزل امام فرستاد تا در افکار عمومى چنین وانمود کند

که دستگاه خلافت نه تنها عامل به شهادت رسیدن امام نبوده، بلکه با ارسال یک تیم پزشکى به منزل امام و مراقبتهاى ویژه از آن حضرت، نهایت سعى خود را در جهت بهبودى وى کرده است.                       
قاضى القضاة نیز از این جهت مأمور شد ده تن از مزدوران خود را نزد امام بفرستد که آنان بعدها به عنوان چهره‏هاى قضایى کشور گواهى دهند که امام (ع) به مرگ طبیعى از دنیا رفته و دست معتمد به خون ایشان آلوده نگشته است

‏تاریخ زندگانى امام عسگرى(ع)